Het is je waarschijnlijk niet ontgaan dat afgelopen tijd social media gebruikers zoals facebookers en twitteraars massaal ongegeneerd en ongecensureerd de meest harde – en beledigende tweets de wereld insturen. “Wat toeneemt, is de overtuiging dat we het allemaal maar moeten kunnen zeggen”, aldus Sylvana Simons.

De uitspraak van Simons was als gevolg van een storm van kritieken en beledigingen op social media toen ze had gewaagd om Martin Simek te onderbreken in zijn verhaal over bootvluchtelingen die hij die achteloos betiteld had als ‘Zwartjes’. 

Feit is dat Simons niet de eerste is die slachtoffer is van onfatsoenlijke uitspraken op social media. Quinsy Gario, Humberto Tan en andere zwarte bekendheden worden continu beledigd en getreiterd via social media.

Komt dit omdat onze samenleving nog altijd niet van dat diepgewortelde (en vaak onderhuidse) vormen van racisme is gevrijwaard? Heeft dit ook te maken met de komst van social media: hoe “connected” we worden des te “disconnected” we worden.

We denken dat beide stellingen van toepassing zijn. 

Debat

Een manier om deze vormen van racisme tegen te gaan is om, netals Simons, de discussie aan te gaan. Waar dan ook: op de werkvloer, schoolplein, collegezaal en openbaar vervoer. We moeten de  samenleving duidelijk laten weten dat dat soort uitspraken niet door de beugel kunnen. Echter is er nog een andere reden om dit debat gaande te houden. We willen leven in een samenleving waarin er geen plaats is voor racisme, maar plaats is voor een publiek debat over gevoelige thema’s, waarin mensen als Gario zich kunnen uiten zonder bespot, gediscrimineerd of zelfs gearresteerd en mishandeld te worden.

Individualistischer

Oud Koningin Beatrix heeft in haar traditionele kersttoespraak in 2009 gewaarschuwd voor de gevaren van social media. De samenleving dreigde volgens haar individualistischer te worden. De koningin riep op tot echt contact en naastenliefde. Haar toespraak maakte een storm van kritiek los. Velen vonden de boodschap eenzijdig, omdat de koningin voorbij ging aan de voordelen en mogelijkheden van social media.

Hoewel de komst van social media zijn voordelen heeft, gaat het gepaard met de nodige gebrek aan empathie en beschaving. Beatrix pleitte voor een terugkeer naar 'de oude gemeenschapszin'. Hoe mooi dat ook mag klinken, zoiets lijkt op korte termijn onhaalbaar. Wel kunnen we als 'gemeenschap' op Facebook en Twitter opereren door samen op te trekken tegen figuren die denken alles te kunnen roepen. Blokkeren, ontvrienden of zich laten rectificeren en in de meest extreme gevallen zelfs aangifte doen, zijn de tools die we in handen hebben. We laten ons zeker niet kisten!